دژ باستانی گل خندان کجاست؟ یکی از آثار تاریخی ارزشمندی که در مسیر تهران به بومهن و در ادامه دماوند قرار دارد دژ گل خندان است که شاید تا به‌ حال اسمش را نشنیده باشید. اگر اهل سفر هستید با گلستانی ها همراه باشید تا بیشتر در مورد این دژ و قلعه تاریخی و نگفته‌های آن برایتان بگوییم.

شماره تماس اجاره ویلا در شمال 09114481870

تاریخچه دژ گل خندان

ظاهراً ساخت این دژ به دوره ی سلجوقیان باز میگردد که در دوره های ایلخانی تیموری و اوایل صفوی نیز مورد استفاده قرار میگرفته است طبق تابلوی نصب شده توسط سازمان میراث فرهنگی نخستین بار در کتاب تاریخ بیشتر بدانیم گیلان و دیلمستان» اثر سید ظهیرالدین مرعشی مربوط به سده ی نهم هـ. ق. به این دژ اشاره شده است.

طبق نقل این کتاب، ملک کاووس از حکام محلی دوره تیموری پس از نافرمانی در برابر حکومت مرکزی به این در پناه برد همچنین در کتاب حبیب السیر سید غیاث الدین محمد خواندمیر نیز چنین آمده است که شاه اسماعیل صفوی در پی سرکوبی امیر حسین کیای چلاوی به این مکان آمد و پس از تسخیر دژ آن را تخریب نمود. پس از آن واقعه، این دژ هیچگاه اهمیت پیشین خود را باز نیافت طی پژوهشهای انجام شده در سال ۱۳۸۵ شواهدی به دست آمد که نشان میدهد این دژ از سده ی دوم قمری تا ابتدای دوره صفوی مسکونی بوده است.

دیوارهای این دژ از سنگهای رودخانه ای با استفاده از ملات گل ساخته شده است. حصار عظیم و برجهای نگهبانی از بقایای ارزشمند معماری آن است که دور تا دور دژ مستطیل شکل گل خندان را فراگرفته است در چهار گوشه ی این حصار چهار برج توپُر به منظور دفاع و استحکام بیشتر ایجاد شده که البته در حال حاضر جز قسمتی از دیواره های جنوبی و غربی و مقداری از فضاهای داخلی چیزی باقی نمانده است. راههای زیرزمینی و کانالهای ارتباطی دژ با خارج مورد شناسایی باستان شناسان قرار گرفته است. این اثر در سال ۱۳۷۹ به شماره ی ۲۸۸۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

پیشنهاد می کنم حتما به سراغ مقاله جاهای دیدنی شمال برید و از تماشای آن لذت ببرید.

دژ گل خندان کجاست و مسیرهای دسترسی به آن چیست؟

به بومهن که رسیدید، بعد از عبور از پل رودخانه، یک پل عابر پیاده وجود دارد تابلویی که روی پل عابر پیاده نصب شده است سیاه بند را در سمت راست نشان میدهد. مسجد صاحب الزمان (عج) نیز در سمت راست نشانه ی مناسبی .است دقیقاً جلوی مسجد ایستگاه تاکسی سیاه بند و گل خندان وجود دارد که میتوانید به راحتی خود را به گل خندان برسانید از یکی از کوچه های قبل یا بعد از مسجد که وارد شوید بعد از چند پیچ به روستای گل خندان جدید میرسید مسیر پیچها با فلش مشخص شده است.

مسیر آسفالت ،است ولی در برخی جاها چند متری خاکی است و مسیر مناسبی ندارد مسیر از زیر پل بزرگراه تهران - فیروزکوه رد میشود بعد از این پل تابلوی گل خندان جدید را که ،دیدید مسیر را ادامه دهید تا به یک سرازیری برسید خوب که نگاه کنید در سمت راست شما در مجاورت جاده سنگ چینی وجود دارد که دژ در بالای آن واقع است.

اگر وسیله ی شخصی ندارید و تاکسیهای گل خندان در ایستگاه نبودند نگران ،نباشید زیرا پیاده روی این دژ تا دوراهی ،بومهن حدود ۴۵ دقیقه زمان میبرد برای رسیدن به بومهن بهترین راه استفاده از تاکسی یا مینی بوسهای مستقر در سه راه تهران پارس و یا تاکسیهای مستقر در چهارراه مینی سیتی میباشد

۴ دژ باستانی گل خندان

شهر بومهن هم به دلیل نزدیکی زیاد با تهران و هم از نظر قرار گرفتن در مسیر جاده هراز و فیروزکوه قابلیتهای نهفته ی زیادی در سرمایه گذاریهای توریستی دارد در حال حاضر پارک شادی این شهر که در ابتدای شهر و روبه روی مرکز خدمات آتش نشانی قرار دارد برای استراحتهای کوتاه مدت و برپایی چادر مناسب است.

منطقه ی گلدره در دو کیلومتری شمال غربی این شهر و در دامنه ی تپه های سبزرنگ و منطقه ی وسکاره در سه کیلومتری شمال شرقی، گزینه های خوبی برای کوه پیمایی سبک هستند منطقه ی لواران و ده بومهن هم در مجاورت رودخانه ی سیاه رود وجود دارند که راه دسترسی به آنها از داخل شهر بومهن است و در حقیقت بخشی از شهر به شمار میآیند.

شهر بومهن دو امامزاده نیز دارد که امکانات نسبتاً مناسبی را برای پذیرایی از زائران فراهم آورده اند امام زاده سلطان مهر بومهن با سبک معماری زیبا و گنبد مترک میتواند گزینه مناسبی برای گردشگری فرهنگی باشد امام زاده محمدبن مطهر نیز در قرن هفت هجری قمری ساخته شده است و با امکانات سرویس بهداشتی و محل ،استراحت در اوقات گرم سال پذیرای زائران خواهد بود تپه و قبرستان اصلان مربوط به دوره ی ساسانیان و دورانهای تاریخی پس از اسلام بوده و در حاشیه شهر واقع شده است.

اگر علاقه زیادی به بافت های تاریخی و بناهای قدیمی دارید پیشنهاد می کنم درباره بافت تاریخی گرگان در سایت گلستانی ها بخوانید!

این اثر در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۴ با شماره ی ثبت ،۱۱۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است از سمت راست ،دژ خود را به جنوب آن برسانید فضای مناسبی در زیر سایهی درختان وجود دارد که به رودخانه ختم میشود و میتوانید با حفظ حریم باغها و درختان شخصی کشاورزان در آنجا استراحت نمایید از انتهای رودخانه، در یک کوه پیمایی به طول تقریبی ۱۴کیلومتر میتوانید خود را به سد خاکی ماملو برسانید.

نه کیلومتر اول مسیر در جهت جنوب و مابقی آن بعد از تلاقی با دره ای که از انتهای آب سرد شهر دماوند شروع میشود در بستر رودخانه به سمت غرب ادامه پیدا می.کند آب رودخانه قابل شرب نیست و باید آب آشامیدنی به همراه داشته باشید. روستاهای واصفجان و آب انجیرک نیز از توابع شهر جدید پردیس بوده و در فاصله ی دو کیلومتری شمال شرقی این شهر واقع شده اند کوچه باغهای زیبای این روستا گزینه مناسبی برای پر نمودن اوقات فراغت به ویژه برای اهالی شهرهای رودهن بومهن و پردیس است.

این روستا امکانات اقامتی چندانی ندارد و بیشتر برای برنامه های نیم روزه و نهایتاً یکروزه مناسب است. اما اگر دوست دارید که اقامت داشته باشید می توانید روی اجاره ویلا در سوادکوه حساب کنید!