جنگل های هیرکانی یکی از زیباترین جنگل های شمال کشور ایران بخشی از جنگل های هیرکانی می باشد که باعث شده همه را برای گشت و گذار به شمال بکشاند. با ورود به جنگل های هیرکانی شمال ریه های خودتان را پر از نفس های تازه و اکسیژن کنید. جنگل های هیرکانی جایی برای تفریح و گشت و گذار ماست به عنوان نبض تپنده زمین است و چندین گونه جانوری و گیاهی که شما شاید در هیچ جای دنیا پیدا نخواهید کرد در جنگل های هیرکانی زندگی می کنند. جنگل های هیرکانی مانند موزه طبیعی دنیا با فسیل‌های زنده جانوری و گیاهی که به عنوان یکی از منابع طبیعی ایران و البته کشور آذربایجان به ثبت رسیده‌ است. اگر به شناخت بیشتر جنگل های هیرکانی علاقه‌مند هستید، در این مقاله با سایت گلستانی ها همراه شوید.

جنگل‌های هیرکانی چیست؟

جنگل های هیرکانی از مهم‌ترین جنگل های جهان هستند و نقشی موثر در اکوسیستم آن دارند. این جنگل‌ها در کشورهای ایران و آذربایجان قرار گرفته‌اند.

جنگل های هیرکانی نوار سبز رنگ جنگل های شمال ایران است که از محدوده ی گلستان تا استان اردبیل را در برمی گیرد. این جنگل ها مهم ترین منبع تامین اکسیژن و هوای پاک ایران به شمار می رود. در این جنگل ها صدها گونهِ جانوری و گیاهی زندگی می کنند که برای چرخهِ محیط زیست و اکوسیستم لازم است.

جنگل‌های هیرکانی علاوه‌بر ارزش طبیعی خود، برای ایران هم به‌عنوان کشوری که از لحاظ شرایط آب و هوایی خشک محسوب می‌شود، اهمیت زیادی دارد. اگر عاشق دیدن رانندگی در جاده های زیبا و جنگلی هستید، پیشنهاد می‌کنیم در همین سایت گلستانی ها با زیباترین جاده های شمال هم آشنا شوید.

جنگل های هیرکانی ایران کجاست؟

جنگل های هیرکانی مانند نواری سبز رنگ در جنوب دریای خزر قرار گرفته‌اند و درختان آن بسیار متراکم هستند. با توجه به موقعیت مکانی و آب و هوایی این جنگل‌ها، می‌توان این منطقه را یکی از غنی‌ترین ذخایر آبی جهان نیز دانست که مانند سدی بزرگ از جاری شدن سیل در شمال ایران جلوگیری می‌کند. نام «هیرکان» گویش قدیمی کلمه «گرگان» است که در گذشته استانی بزرگ در شمال ایران بوده است و در جمهوری آذربایجان نیز منطقه‌ای با این نام وجود دارد.

«جرجان» نیز نام دیگر گرگان است که در سالیان قبل به جنگل های شمال نیز اتلاق می‌شد. بنا بر بعضی اسناد موجود و خوانش کتیبه‌های ایران باستان (دوره هخامنشیان)، نام این منطقه در گذشته «ورکان» بوده است؛ اما در حال حاضر با توجه به اشتراک بین کشورهای ایران و آذربایجان، دو کشور روی نام «هیرکان» به توافق رسیده‌اند.

جنگل های هیرکانی مساحتی نزدیک به مساحت دو میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار دارند که در حدود دو میلیون هکتار آن در ایران و ۲۰ هزار هکتار در جمهوری آذربایجان قرار گرفته است. در حدود ۵۰ درصد از این جنگل‌ها در طول سالیان دراز از بین رفته‌اند و در حال حاضر تنها از بخش محدودی از این جنگل‌ها، با عنوان مناطق حفاظت‌شده نگهداری می‌شود. از عمر جنگل های هیرکانی ۴۰ میلیون سال می‌گذرد و در زمان‌های بسیار دور، این مناطق شاهد زندگی موجودات نخستین بوده است.

در جاهایی مثل پارک ملی گلستان، جنگل الیمستان هراز، جنگل افراتخته، جنگل ابر شاهرود، جنگل های ارسباران، پارک جنگلی بی‌بی‌ یانلو و پارک جنگلی ناهارخوران گرگان می‌توانید به جنگل‌های هیرکانی دسترسی داشته باشید.

اگر خیال سفر به جنگل های هیرکانی به سرتان زد و می خواهید که از دیدن این جنگل های زیبا لذت ببرید نگران اجاره ویلا نباشید سایت گلستانی ها یکی از معتبرترین سایت های اجاره ویلا درشمال کشور می باشد و برای هر سلیقه ای اقامتگاه هی معرفی کرده است.

نقشه جنگل های هیرکانی

با مشاهده گستردگی جنگل های هیرکانی روی نقشه، موقعیت جغرافیایی این جنگل‌ها برایتان مشخص می‌شود. این جنگل‌ها از غرب تا شرق و در گستره استان‌های شمالی ایران در نزدیکی دریای کاسپین و رشته کوه‌های البرز قرار دارند. در زیر پراکندگی این جنگل‌ها را روی نقشه می‌توانید ببینید.

پوشش گیاهی جنگل های هیرکانی

قدمت جنگل های هیرکانی به میلیون‌ها سال می‌رسد و باقی ماندن تنوع گیاهی در آن‌ها، نشان‌دهنده موقعیت خاص آب و هوایی در این جنگل‌ها است. آب و هوا و اقلیم خاص حاشیه دریای خزر، شرایط را برای رشد گیاهان خاص جنگل های هیرکانی فراهم می‌کند. گوناگونی گیاهان و درختان این جنگل‌ها، توجه بسیاری از زمین‌شناسان جهان را به خود جلب می‌کند.

در جنگل های هیرکانی بیش از ۸۰ نوع درخت، ۵۰ گونه از درختچه‌ها و انواع مختلفی از نمونه‌های بومی دیده می‌شوند که بسیاری از آن‌ها در دیگر نقاط جهان رشد نمی‌کنند. در واقع بسیاری از گیاهان این منطقه اگر در سایر نقاط جهان روییده بودند، تا به امروز منقرض می‌شدند.

اگر هم به دنبال جاهای دیدنی شمال هستید، گلستانی ها راهنمای شما خواهد بود.

مسیر دسترسی به جنگل های هیرکانی

حالا که می‌دانید هیرکان کجاست، برای رفتن به طبیعت هیرکانی می‌توانید یکی از استان‌های شمال ایران را انتخاب کنید. در ابتدا بهتر است به استان مازندران بروید، چرا که بیشتر این جنگل‌ها در استان مازندران قرار دارند.

در سفر به استان مازندران می‌توانید به جنگل‌های الیمستان، جنگل واز، کجور نوشهر، خشکه داران تنکابن و چهارباغ چالوس بروید که تمامی این جنگل‌ها، هیرکانی هستند. بعد از رفتن به جنگل‌های استان مازندران نیز می‌توانید به جنگل‌های گلستان، گرگان، گیلان و اردبیل بروید و سفر چند روزه خوشی را برای خودتان بسازید.

حالا که اسم شمال آمد بهتر است بدانید که استان گلستان یکی از بکرترین مناطق دیدنی در شمال را دارد پس ابتدا با جاهای دیدنی گلستان آشنا شوید و یک سفر فوق العاده به این استان داشته باشید!

بهترین زمان سفر به جنگل هیرکانی

همانطور که می‌دانید خطه شمال ایران دارای آب و هوایی معتدل در زمستان و بهار، خشک و مرطوب در فصل‌های تابستان و پاییز است. به همین علت بهترین فصل سفر به این جنگل‌ها فصل‌های بهار و اوایل پاییز است که بهترین شرایط آب و هوایی را دارد.

اگر می‌خواهید سرسبزی طبیعت هیرکانی را ببینید، پیشنهاد می‌کنیم حتما در فصل تابستان به این جنگل‌ها سفر کنید، تا اوقات خوشی را برای خودتان ثبت کنید. همچنین فصل پاییز و زمستان این جنگل‌های بکر بسیار جذاب و دیدنی است.

معروف ترین جنگل های هیرکانی ایران

در گستره جنگل های هیرکانی در ایران، مناطقی در طول سال‌ها مورد توجه گردشگران قرار گرفته‌اند و در بسیاری از فصل‌های سال از مسافران زیادی میزبانی می‌کنند. دلیل شهرت بیشتر این جنگل‌ها، دسترسی مناسب، موقعیت خاص جغرافیایی و مناظر شگفت انگیز آن‌ها است. قسمت‌های عمیق جنگل گرچه بسیار زیبا و بکر هستند؛ اما عدم دسترسی به این نقاط، باعث محافظت بالا از این مناطق شده است.

بخشی از معروف‌ترین بخش‌های جنگلی منطقه هیرکانی را بیشتر بشناسیم. بسیاری از روستاهای معروف ایران نیز در این جنگل‌ها قرار دارند. همینجا می‌توانید با زیباترین روستاهای شمال هم آشنا شوید.

جنگل الیمستان

جنگل الیمستان از زیباترین قسمت‌ها در جنگل های هیرکانی شمال ایران به شمار می‌رود. فضای مه گرفته با درختان سربه‌فلک‌کشیده در این جنگل، در مسیر کوهنوردی به‌سمت کوه الیمستان، جنگل نوردی دلپذیری را برای شما به ارمغان می‌آورد. جنگل الیمستان در نزدیکی آمل قرار دارد و به‌دلیل رویش گیاهی موسوم به «الیما» با این نام شناخته می‌شود. این گیاه خوراکی در اردیبهشت ماه سراسر این جنگل را می پوشاند.

از زیباترین جاذبه‌های جنگل الیمستان می‌توان به قله و روستای الیمستان اشاره کرد. در زمستان مسیر کوهنوردی از جنگل بسیار تماشایی می‌شود و علاقه‌مندان به کوهنوردی در این زمان به‌سمت قله الیمستان می‌روند. مسیر دسترسی به قله در جنگل الیمستان، در بهار و به‌خصوص اردیبهشت ماه، پوشیده از گل‌های رنگارنگ است. منطقه «قلاردن» که بخشی از این مسیر است، در این زمان پوشیده از گل‌ گاو زبان می‌شود.

آدرس جنگل الیمستان: استان مازندران، ۵۰ کیلومتری جنوب آمل، جنگل الیمستان

جنگل ابر شاهرود

بخش شمالی استان سمنان و شاهرود هم منطقه جنگل‌های هیرکانی را در دل خود جا داده است. این منطقه جنگلی با درختان سر به فلک کشیده، شما را با اقیانوس ابر شگفت‌زده خواهد کرد. به همین دلیل است که به جنگل ابر معروف شده است.

این جنگل در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شاهرود است که به مرز استان گلستان می‌رسد. جایی که می‌توانید با قدم زدن میان ابرها، خنکی هوای مه گرفته را روی پوست خود احساس کنید. همان رویای همیشگی قدم زدن بر روی ابرها اینجا محقق خواهد شد.

آدرس جنگل ابر شاهرود: استان سمنان، ۶۰ کیلومتری شمال شاهرود، جنگل ابر شاهرود

جنگل بولا ساری

جنگل بولا نیز منطقه‌ای حفاظت‌شده در استان مازندران و نزدیکی شهر ساری است و بخش وسیعی از مناطق حفاظت‌شده بولا، پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهار دانگه را در بر می‌گیرد.

جنگل بولا نیز از مناطق با اختلاف ارتفاع زیاد در بخش‌های مختلف است و بر دامنه‌های کوهستانی شمالی و جنوبی با شیب تند قرار دارد. در مناطق مرتفع‌تر، مراتع ییلاقی و دشت‌ها و چمنزارهای گسترده دیده می‌شوند. قسمت‌های با شیب زیاد به‌دلیل عدم دسترسی به آن‌ها، پناهگاهی امن برای گونه‌های جانوری مختلف محسوب می‌شوند.

آدرس جنگل بولا: استان مازندران، ۸۰ کیلومتری جنوب ساری

جنگل واز

جنگل واز در استان مازندران قرار دارد و در نزدیکی جنگل چمستان در شهرستان نور واقع شده است. این منطقه نیز از بکرترین جنگل های هیرکانی در شمال ایران به حساب می‌آید که جاذبه‌های بی‌نظیر طبیعی را در خود جا داده است. زیبایی‌های جنگل واز در پاییز دوچندان می‌شوند. سراسر جنگل در این فصل با درختان و بوته‌های زرد و نارنجی، مناظری تماشایی خلق می‌کنند.

در نزدیکی جنگل واز منطقه روستایی قرار دارد که برای اقامت می‌توانید روی آن حساب کنید. جنگلی که صدای رود‌های خروشان را همواره در دل آن خواهید شنید.

آدرس جنگل واز: استان مازندران، ۱۷ کیلومتری جنوب نور، جنگل واز

جنگل کجور نوشهر

نوبت به قلب جنگل‌های هیرکانی می‌رسد؛ جنگل کجور که در میان نوشهر و چالوس قرار گرفته است. جنگلی وسیع که در مناطق مختلف ارتفاع آن متفاوت بوده و در فاصله کمی از دریای خزر قرار گرفته است.

منطقه کوهستانی کجور در بین کوه دماوند و علم کوه است، جایی که از این دو منطقه از نظر آب و هوایی تاثیر زیادی می‌گیرد. به همین دلیل زمستان‌های سرد و پر برفی دارد.

یکی از دلایل اهمیت جنگل کجور این است که به‌عنوان اولین زیستگاه پلنگ ایرانی شناخته شده است. ضمن اینکه گونه‌های حیوانی دیگری مثل خرس، خرگوش، جوجه تیغی، خارپشت، گوزن، شوکا، مرال، خوک و پرندگانی مانند عقاب، شاهین، قرقاول، کبک، بلدرچین و دارکوب نیز در این منطقه وجود دارند.

آدرس جنگل کجور: استان مازندران، حد فاصل بین نوشهر و نور، جنگل کجور

جنگل لیسار

در طول سال‌های اخیر، بخش‌های زیادی‌ از زمین‌های جنگلی در جنگل لیسار از میان رفته‌اند و جای خود را به زمین‌های بایر و مناطق مسکونی داده‌اند. این روند تاثیر زیادی بر کاهش زیست پستانداران گوشت‌خوار گذاشته است و در مقابل، جوندگان رشد قابل‌توجهی داشته‌اند؛ اما هم‌چنان گونه‌های متنوعی از حیوانات مانند مرال، سیاهگوش، پلنگ، کل و بز، قوچ و میش، روباه، شوکا و خرس، در این جنگل زندگی می‌کنند. پرندگان مختلفی نیز در این جنگل دیده می‌شوند که از مهم‌ترین آن‌ها پرندگان شکاری هستند.

آدرس جنگل لیسار: استان گیلان، ۲۰ کیلومتری شمال تالش، جنگل لیسار

جنگل چهارباغ چالوس

جنگل چهارباغ چالوس، منطقه‌ای حفاظت‌شده در استان مازندران است و حوالی منطقه سیاه بیشه قرار دارد. این جنگل در کیلومتر ۹۰ جاده کرج-چالوس قرار گرفته است. روستاهای زیادی مانند دلیر، ایلت، نوکرس، کیجان، انگورن و پولاد کوه، بخش‌هایی از جنگل چهار باغ هستند. جنگل چهار باغ از سال ۱۳۸۰ تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار گرفت و به‌عنوان منطقه حفاظت‌شده شناخته شد.

آدرس جنگل چهار باغ: استان مازندران، ۳۰ کیلومتری شمال سیاه بیشه، روستای انارک، جنگل چهارباغ

جنگل خشکه داران تنکابن

اگر بخواهیم تنها جنگل جلگه‌ای در شمال ایران را ببینیم، باید به سراغ جنگل خشکه‌داران در نزدیکی تنکابن برویم. جنگلی که ۲ میلیون ۶۰۰ هزار متر مربع وسعت دارد و به دلیل نوع اکوسیستم خود که از آخرین بازماندگان جنگل‌های جلگه‌ای است. این جنگل فاصله کمی با دریا دارد و پوشش گیاهی آن بسیار خاص و منحصر به فرد است. درختانی مثل ممرز، بلوط، انار، کرات خرمندی، لرگ، ملج و سه قلو زنجیری و درختچه‌های شمشاد، ازگیل جنگلی و بوته‌های یاس وحشی در این بخش از جنگل‌های هیرکانی وجود دارند. برخی از نمونه‌های رو به انقراض گیاهی مثل توسکاهای کرک دار هم از دیگر پوشش گیاهی این منطقه هستند.

آدرس جنگل خشکه داران: استان مازنداران، جنوب تنکابن، جنگل خشکه داران

اگر راهی تنکابن شدید، برای اینکه همیشه منظره ابدی جنگل پیش رویتان باشد سراغ اجاره کلبه چوبی شهسوار شوید و یک تجربه بی نظیر را داشته باشید