خانه انگورستان ملک اصفهان که به نام انگورستان ملک التجار نیز مشهور است یکی از خانه باغ های زیبا و تاریخی اصفهان است. وقتی یک باغ انگور زیبا و دل انگیز دست در دست تاریخ و فرهنگ میگذارد، نتیجهاش میشود خانه انگورستان ملک اصفهان. کاخ چشم نوازی که قدم زدن در آن، برای هر ایرانی آرامشبخش است. این خانه که شاید حتی خیلیها اسمش را هم تاکنون نشنیدهاند، به قدری زیباست که مطمئنا بعد از دیدن آن، به خاطر اینکه چندان مشهور نشده، دچار تعجب خواهید شد. هر چند که شکوه و زیبایی خانه انگورستان ملک در طول سالهای زیاد با فرسایش و خرابی عجین شده اما این باغ هنوز هم آنچنان زیبا هست که بتواند شما را محو تماشای خود کند.
- خانه انگورستان ملک اصفهان یکی از تاریخیترین و زیباترین خانههای این شهر است.
- معماری خانه انگورستان ملک با جلوههای ویژهای که دارد، آن را به کاخی چشم نواز تبدیل کرده است.
- فاصله خانه انگورستان ملک اصفهان با اماکن مشهور این شهر و رستورانها و ایستگاههای حمل و نقل عمومی بسیار کم است
نقطه سرآغاز تاریخ خانه انگورستان ملک اصفهان را باید در زمان نادرشاه افشار جستجو کرد. به گفته برخی از منابع تاریخی، این باغ در آن زمان به عنوان مالیات از مردم گرفته شد و بعدها در اختیار حاج محمد ابراهیم ملک التجار قرار گرفت. ملک التجار نیز پس از گذشت چندین سال این خانه را به مکانی برای برگزاری مراسم تعزیه و عزاداری اختصاص داد. تاریخ تنظیم وقف نامهای که از این خانه در دسترس است به سال ۱۳۴۱ هجری قمری باز میگردد. البته خانه انگورستان ملک اصفهان از گزند گذر زمان هیچگاه در امان نبوده است. برای مثال، بخش اعظمی از این خانه در سال ۱۳۳۳ صرفا به خاطر عریضتری کردن خیابان ملک از بین رفت. با این حال، خانه انگورستان ملک اصفهان همچنان زیبا و شگفت انگیز است.
مجموعه فضاهای حیاط سرپوشیده، سفره خانه، اتاق آرامگاه و دیگر اتاق های اطراف حیاط دارای تزئینات فراوان گچبری، آینه کاری و کاشیکاری هستند. ستون هایی که در میان فضای سفره خانه و حیاط هستند دارای روکش های چوبی بوده ولی پایه و سرستون ها دارای تزئینات می باشند. در زیر فضای سفره خانه زیرزمینی هست که نورگیرهای مشبک نور آن را از حیاط جنوبی برآورده می کنند. در گوشه جنوب شرقی بنا حمامی واقع شده است که سقف گنبدی بسیار زیبائی دارد و سکوهائی در اطراف آن تعبیه شده اند. ازاره جبهه شمالی و شرقی این خانه دارای نقوش حجاری هستند.
حیاط بیرونی
خانه به سبک خانه های قاجار دو حیاط اندرونی و بیرونی دارد. حیاط بیرونی بخشی از حیاط است که در زمان مراسم مردان در آنجا می نشستند.
حیاط اندرونی
قسمتی از حیاط بوده که در میان حوضی زیبا و باغچه ای داشت که به مطبوع کردن هوای خانه کمک می کرد. درختان این باغچه ها معمولاً پهن برگ بودند مثل چنار و توت که در تابستان از سایه آنها استفاده شود و در زمستان با ریختن برگها آفتاب بیشتری به خانه برسد. این حیاط بعدها توسط ملک التجار مسقف شد و حوض و باغچه آن برداشته شد تا ضمن آنکه برای برگزاری تعزیه استفاده می شود، بانوان نیز بتوانند در زمان مراسم به راحتی در آنجا بنشینند.
شاه نشین زمستانه (اتاق آرامگاه)
این اتاق پنج دری در قسمت شمالی حیاط اندرونی ساخته شده است. در مناطق بیابانی اتاق هایی که برای زمستان ساخته می شد را در شمال خانه می ساختند تا آفتاب گیر باشد. این اتاق در زمستان استفاده می شد. تزئینات اتاق نشان گر اختصاص آن برای پذیرایی از مهمانان در زمستان است. ملک التجار به دلیل آنکه تاجر بود مهمانان زیادی از شهرهای مختلف داشت. در زمان قدیم ثروتمندان وصیت می کردند که در نجف و کربلا به خاک سپرده شوند. اما ملک التجار وصیت کرد که او را در منزل خود دفن کنند. همسر ملک التجار هم کنار او دفن است که امروزه قبر او صاف شده است. تزئینات اتاق شامل گچبری، نقاشی روی آینه، نقاشی روی گچ و … می باشد.
شاه نشین تابستانه (تالار)
عمارتی بسیار زیبا در وسط باغ بوده است که شاخصه آن ارسی های آن است؛ ارسی به پنجره هایی گفته می شود که با گره چینی ساخته شده اند. به این معنا که تکه های کوچک چوب به نحوی زیبا بدون میخ و چسب در کنار هم قرار می گیرند. ارسی ها میتوانند با کار گذاشتن شیشه های رنگی جذاب تر میشوند که این جذابیت در این بنا نیز وجود دارد. وجود این شیشه های رنگی دلایل گوناگونی دارد؛ نخست آنکه هر رنگ نماد فصلی از سال است، دیگر تأثیر روانشناسی رنگ هاست، موضوع دیگر خاصیت تعدیل کنندگی نور و دیگری مستور نگاه داشتن فضای داخلی است.
اتاق زهرا خانم
اتاق دختر ملک التجار بوده است. او با پسر عموی خود ازدواج کرد. وی پس طلاق، سال ها در آن اتاق زندگی کرد سپس به قم رفته تا پایان عمر در حرم حضرت معصومه خدمت کرد.
اتاق پس درونی (حوض خانه)
اتاقی است در گوشه خانه که با سه پله از سطح خانه پایینتر می رود و حوضی زیبا در وسط دارد. این اتاق مخصوص مهمانان بزرگ و غریبه بوده است. از آنجایی که در آن زمان حریم خانه و خانواده اهمیت بسیاری داشته، صاحبخانه دوست نداشت که غریبه ای به این حریم راه پیدا کند. به همین دلیل مهمانان از حیاط بیرونی به این اتاق می آمدند و از همانجا خارج می شدند و مختص مهمانان غریبه بود.
اتاق نظارت
اتاقی با چهار در که یکی از درهای آن به شاه نشین راه داشته، یکی به محل زندگی غلامان، یکی به پس درونی و دیگری به اتاق دیگر.
زیرزمین
این زیرزمین زیبا به دلیل خنک بودن حکم یخچال نیز داشته است و برای نگهداری از خوراکی هایی که امکان فساد داشت استفاده می شد.
پشت بام
از پشت بام حیاط و فضای سه جبهه دیگر برای انجام مراسم تعزیه استفاده می شده است.
اصفهان، خیابان شریف واقفی، خیابان ملک، محله شیخ یوسف
برچسب ها
ساعت بازدید از انگورستان ملک قیمت بلیط انگورستان ملک بناهای تاریخی اصفهان دیدنی های اصفهان جاهای دیدنی اصفهان خانه انگورستان ملک اصفهانارسال دیدگاه
دیدگاه ها
آخرین مطالب
پربازدیدترین مطالب
گروه بندی