محله سرچشمه، قدیمی و ناب : سرچشمه یکی از محله های قدیمی و معروف شهر گرگان است. این محله در واقع قلب تپنده بافت تاریخی گرگان به شمار می آید. بیشترین بناهای تاریخی گرگان در این محله واقع شده است. محله سرچشمه پر از خاطرات قدیمی پدر و مادر بزرگ های ما است. وقتی پای صحبت پدر بزرگ و مادر بزرگ می نشینید و از گذشته حرف ی زنند نان محله سرچشمه را زیاد به زبان می آورند. محله سرچشمه! کوچه‌پس‌کوچه‌هایش، خانه‌هایش، تکایا و خاطرات شب‌های محرم و طوق‌گردانی و… همه خاطرات مشترک بیشتر پیرمردان و پیرزنان گرگانی است.

وجه تسمیه محله سرچشمه

اینکه نام سرچشمه برای این محل انتخاب شده، به وجود قناتی در این محل بازمی‌گردد که آب موردنیاز مردم این منطقه را تامین می‌کرده است. درحال‌حاضر اطلاع دقیقی از محل آن قنات در دست نیست.

محله سرچشمه گرگان

زمانی که شما قصد داشتید سری به محله های قدیمی گرگان بزنید وقتی وارد محله سرشمه شدید خواهید دید که این محله چقدر با ارزش است و همچنین به عنوان هسته مرکزی محلات قدیمی می باشد. محله ای در گوشه ای از خانه باقری ها را جای داده است خانه ای که در حال حاضر تبدیل به یک کافه زیبا و دلنشین شده است.

اما همین جا تمام نمی شود در گوشه ای دیگر خانه تقوی ها را با همه زیبایی و عظمتش به سمت خود کشانده است. سری که بچرخانید مناره آجری آرامگاه امام‌زاده نور و معماری زیبای مسجدش را می‌بینید.

مسجدی که در جایی دور از انتظار، درست وسط یک خیابان قامت بلند کرده و شما را از بالا نظاره می‌کند. در جای‌جای این محل، کارگاه‌های قدیمی نجاری، درها و پنجره‌های چوبی قدیمی، تکایا، دکان‌هایی با قدمت ده‌ها سال و البته مردمی به مهربانی و دل‌پاکی همان سال‌های دور را خواهید دید.

 مقاله‌های مرتبط:

خانه های سنتی گرگان

بازارهای گرگان

سرچشمه، میزبان سازمان میراث فرهنگی

سازمان بزرگ میراث فرهنگی و گردشگری گرگان در قلب تپنده این محله قدیمی جای گرفته است.این سازمان بزرگ در یک خانه قدیمی و در نزدیکی سرای تقوی ها قرار گرفته است. و این یک موقعیت برای افرادی می باشد که بااین مجموعه کار اداری داشته باشند فرصت این را نیز پیدا کنند که در محلات قدیمی گشتی بزنند.

امامزاده نور زیارتگاهی تاریخی

در محله سرچشمه که قدمتش به سده ها می رسد و در مجاورت راسته بازار نعلبندان و خیابان امام خمینی گرگان، تابلویی قرار گرفته که ورودی امام زاده نور را به نمایش می گذارد. از درب ورودی ساده امامزاده که بگذریم حیاط آجرکاری شده و یک بنای برج مانند به چشمتان می خورد. بنایی دوازده ضلعی که به معماری مقبره های این ناحیه شباهتی زیادی دارد و گرگانی بودنش را به رخ می کشد.

بنایی آجری که سقف شیروانی و شیب دار مدرنش در مقایسه با بدنه بنا آنقدر ناملموس است که شما را کنجکاو می کند که قبلا چه شکل و شمایلی داشته است. اما دور تا دور بنای چند ضلعی را که بگردید آجرکاری های حیرت انگیز و بی نهایت زیبا چشمانتان را خیره خواهد کرد.

خانه‌های سنتی محله سرچشمه

اغلب خانه‌های قدیمی به‌جا مانده در محله سرچشمه برای دوره قاجار است. از جمله این آثار می‌توان به خانه شفیعی، خانه فاطمی، خانه مفیدیان، خانه میرشهیدی، سرای تقوی‌ها و خانه باقری‌ها اشاره کرد. سرای تقوی‌ها را می‌توانید درست مقابل درب ورودی سازمان میراث فرهنگی پیدا کنید. سرای باقری جایی دنج و آرام برای نوشیدن یک لیوان دمنوش آرام‌بخش و شنیدن صدای فواره آب میان حوضی فیروزه‌ای است. شما می‌توانید چند دقیقه‌ای از وقت خود را به تجربه این حس خوشایند اختصاص دهید.

چنار قدیمی سرچشمه

گرگان را به درختان چنارش می‌شناسند. در جای‌جای این شهر درختان چنار زیادی وجود دارند که به چهره شهر نوعی صلابت می‌دهند. بعضی از این درختان چنار سال‌های بسیار دور در شهر کاشته شده‌اند. به‌طوری‌ که اکنون از جاذبه‌های شهر گرگان به‌شمار می‎آیند. به‌طور مثال تا همین چند سال پیش درخت چنار بزرگ و قطوری در محله سرچشمه وجود داشت که قدمت آن به چند صد سال پیش می‌رسید.

نکته جالب این درخت اتاقک بالای آن بود. اهالی محله سرچشمه از سال‌ها پیش اتاقی کوچک بالای این درخت ساخته بودند که در ادوار مختلف نوعی محل کسب برای کاسبان محله محسوب می‌شد. گفته می‌شود این اتاقک درختی در دوره‌ای آرایشگاه بود.

دوره‌ای دیگر یک ماست‌بند آن‌جا مشغول به کار بوده و در دوره‌ای هم به قهوه خانه تبدیل شده بود. حالا این درخت چند سالی می‌شود که از بین رفته است. عده‌ای بر این باور هستند که درخت آتش گرفت. گرچه در سال‌های اخیر دیوار محافظی اطراف این درخت کهن‌سال ساخته شده بود؛ اما عده‌ای هم می‌گویند برای جلوگیری از خطر شکستن درخت و آسیب به افراد، درخت پیر سرچشمه توسط اهالی قطع شد.

مساجد، تکایا و آیین‌های مذهبی در محله سرچشمه

در محلات قدیمی گرگان به خصوص سرچشمه شما شاهد تکایا و مساجد زیادی هستید. از هر خم و پیچکوچه که عبور کنی شما کاشی فیروزه ای مسجد ویا تکیه را خواهید دید. معماری خاص تکایای ساخته شده از چوب، بخشی از فرهنگ و البته ظاهر شهر گرگان است. این تکایا هنوز هم در محله سرچشمه پابربرجا هستند.

این تکاایا در شب های محرم گرگان و یا مراسم های مذهبی میزبان مردم گرگان می باشد. مردمی که در هرجای شهر ساکن باشند، در این شب‌ها خود را به تکایای قدیمی می‌رسانند و به رسم دوران کودکی عزاداری، آیین و مناسک مذهبی را به جا می‌آورند. از جمله آیین‌های مذهبی که همچنان در تکیه سرچشمه برگزار می‌شود، می توان به طوق‌گردانی، پاممبری و دسته‌چوبی اشاره کرد.

این محله قدیمی جریان زندگی درآن وجود دارد اگر قصد سفر به گرگان را داشتید حتما سری به محلات قدیمی گرگان بزنید. شما می توانید برای اینکه در این بافت سنتی چند روزی اقامت کنید می توانید برای اجاره ویلا در گرگان با شماره زیر تماس بگیرید.

09114481870